Het verplicht dragen van een hoofddoek, niet naar school mogen, niet mogen studeren, uitgehuwelijkt worden, het zijn restricties opgelegd aan vrouwen door mannen door bestaande maatschappelijke systemen. Als vrouwen niet vrij zijn eigen keuzes te maken, als zij geen zelfbeschikkingsrecht hebben, is er sprake van genderongelijkheid. Nog is het voor vrouwen niet altijd gemakkelijk om op dezelfde posities te komen, gelijk behandeld te worden en even serieus genomen te worden als mannen. Genderongelijkheid leidt vaak tot onderdrukking, vervolging en geweld. Vrouwen voeren een strijd voor vrijheid en gelijkheid om zo de weg te banen voor de toekomstige generaties. Zodat zij wel kunnen studeren, werken en hun leven kunnen leiden in alle vrijheid.

De expositie ‘I am’ toont door middel van fotografie, video en teksten persoonlijke verhalen van vrouwen die vanuit een positie van gender-ongelijkheid van zich laten horen: portretten van krachtige vrouwen die met hun acties een bewustwordingsproces over genderongelijkheid en geweld tegen vrouwen op gang willen brengen.

Het gaat om vrouwen in Zuidwest-Azië (Iran, Syrië, Koerdistan, Turkije, Afghanistan, Bangladesh) en Egypte die als gevolg van een traditionele samenleving onderdrukt worden. De expositie is (mede) samengesteld door de in Eindhoven gevestigde fotograaf Maryam Yazdani uit Iran.

Van iedere fotograaf worden een of enkele werken getoond uit grotere series over vrouwen die te lijden hebben gehad van genderongelijkheid. Telkens is gekozen voor een of enkele portretten van vrouwen die op de een of andere manier actie hebben ondernomen om tegen de situatie waarin ze verkeren in verzet te komen. De vrouwen die voor het voetlicht verschijnen tonen hun veerkracht na (traumatische) ervaringen. Het zijn krachtige vrouwen die weer wat van hun leven trachten te maken. Door de portretten te tonen vragen we aandacht voor het probleem van onderdrukking van vrouwen. Door werken uit verschillende series te tonen, willen we laten zien dat het probleem niet alleen voortkomt uit religieuze motieven, maar ook uit politieke en culturele opvattingen. Genderongelijkheid wordt van generatie op generatie doorgegeven.

De titel ‘I am’ verwijst naar de protestactie die wereldwijd ontstond nadat in Iran in september 2022 de 22-jarige Koerdisch-Iraanse vrouw Jina Mahsa Amini was opgepakt door de zedenpolitie omdat ze haar hoofddoek te los droeg en dat met de dood moest bekopen. Vrouwen over de hele wereld toonden zich solidair, gingen de straat op en scandeerden ‘Vrouw, leven, vrijheid’, knipten een lok van hun haar af en maakten selfies ‘I am’ (Jina Mahsa Amini).

Maar ‘I am’ verwijst ook naar uitspraken van William Shakespeare, ‘I think, therefore I am’, en René Descartes, ‘Cogito ergo sum’, oftewel ‘Ik denk, dus ik ben’.

De tentoonstelling wordt in samenwerking met de uit Iran afkomstige Eindhovense fotograaf Maryam Yazdani samengesteld. Ook haar eigen werk zal onderdeel zijn van de tentoonstelling.  Zij onderzoekt met haar fotocamera maatschappelijke problemen. In de expositie toont zij het zelfportret ‘Ik ben ….. (Jina Mahsa Amini)’ (2022) en een korte video ‘Ignored. Genderongelijkheid’ (2018) met haar werk waarmee ze de 2de plaats van de aanmoedigingsprijs Keep an Eye Award behaalde (video Yannick van de Graaf).

Het zelfportret wordt getoond samen met een gedicht van Gerry Toenders uit Oirschot over vrijheid voor vrouwen.

Daarnaast is er werk te zien van beeldend kunstenaar Gilda Wilpstra Gouhari, eveneens afkomstig uit Iran, en nu woonachtig in Assen. Zij toont een beeld (3D) waarin ze foto’s verwerkte van Maryam Yazdani. Met toevoeging van de woorden ‘vrouwen, leven en vrijheid’ in verschillende talen.

Maryam Saeedpoor (Iran) toont esthetische portretten van vrouwen in Iran die eigenlijk hun haar zouden moeten bedekken.

Van het kunstenaarsduo Martin en Inge Riebeek (Breda) zijn videoportretten te zien uit de serie ‘The Essential’ van vrouwen uit Zuidwest Azië (al dan niet gevlucht) die vertellen over hun ervaringen met genderongelijkheid.

Met beeldmateriaal wordt een impressie gegeven van ‘Jinwar, het dorp van de vrije vrouwen’ in Noord Syrië. Het dorp is opgericht door vrouwen die er met hun kinderen wonen. Vanwege geweld tegen vrouwen en onderdrukking kozen deze vrouwen voor een samenlevingsvorm zonder mannen.

Marielle van Uitert (Vught) fotografeerde vrouwen in Bangladesh die een zuuraanval (meestal uitgevoerd door mannen) overleefden. Enkele vrouwen slaagden er in een zelfstandig leven op te bouwen.

Lina Geoushy (Egypte) toont portretten van vrouwen uit de serie ‘Shame Less’. Teksten op de foto's getuigen van ervaringen van deze vrouwen met genderongelijkheid.

De Eindhovens beeldend kunstenaar Malina Suliman, afkomstig uit Afghanistan, toont een installatie.

Een serie portretten van een fotograaf die anoniem wenst te blijven toont aan dat politie in Iran bij demonstraties bewust op ogen van demonstranten richt. Dat gebeurt bij vrouwen en bij mannen.

Fotograaf en filmer Shaghayegh Moradiannejad waarvan eerder een project te zien was in het stadhuis van Eindhoven over zelfverbranding door jonge Koerdische vrouwen (in Iran, Syrië en Turkije) als een ultieme vorm van protest tegen geweld en onderdrukking, toont nu poëtische beelden van vrouwen in Afghanistan die verlangen naar vrijheid.

Curatoren: Maryam Yazdani, Petra Cardinaal en Irma van Bommel.

Tijdens de expositie wordt een randprogramma georganiseerd.

• Via de Stichting Ik Wil, een Eindhovense vrijwilligersorganisatie voor en door bewoners, komen vrouwen in de expositie een borduurwerk maken.

• Samen met de werkgroep Eindhoven Kobane wordt 19 april 2024 een workshop Jineoloji georganiseerd.