Bij ‘ruimte’ denken we al gauw aan de letterlijke betekenis, een architecturale ruimte, opgebouwd uit vier muren die in een rechte hoek op elkaar staan, met een plafond, een doorgang en eventueel ramen. Maar ‘ruimte’ kan ook een abstracte of figuurlijke betekenis hebben.

Voor de expositie RUIMTE zijn vijf hedendaagse Nederlandse beeldend kunstenaars uitgenodigd die fotografie of video als medium gebruiken en die ieder op een eigen manier invulling geven aan het begrip ruimte en ruimtelijkheid. Zij spelen met schaal, perspectief, optische illusie, lichtval en schaduwwerking. Telkens gaat het om de dualiteit tussen twee- en driedimensionaliteit, tussen suggestie en realiteit. Door het vervreemdende effect dat hun werk oproept, wordt ons vermogen tot ruimtelijk inzicht op de proef gesteld.

De expositie gaat over de wisselwerking tussen ruimte en fotografie. De exposanten zijn: Michiel Kluiters, Marleen Sleeuwits, Femke Dekkers, Willem van den Hoed, Menno de Nooijer.

Tijdens DDW 21.10.2023 - 29.10.2023 dagelijks geopend.

Michiel Kluiters (1971). Al sinds zijn academietijd houdt Michiel Kluiters zich bezig met het bouwen van ruimtes op schaal. Het fascineerde hem hoe hij door het maken van blow-ups van zijn constructies een bestaande ruimte visueel kon aantasten. Eerst met grote fotowerken en later met muurvullende foto-installaties. Na verloop van tijd ontwikkelde Kluiters dit tot architectonische interventies, video-installaties en beelden in de openbare ruimte. In zijn recente werk zijn de architectonische schaalmodellen veranderd in grofgebouwde ruimtelijke objecten met doorgangen. Door filmische belichting voegt hij daar dramatiek aan toe, alsof er iets is gebeurd of gaat gebeuren. Kijken we naar de overblijfselen van een utopisch verleden of naar plaatsen die een mogelijke dystopische toekomst verbeelden?

Michiel Kluiters volgde de opleiding autonome vormgeving aan HKU in Utrecht en beeldhouwen aan de Gerrit Rietveld Academie en de Ateliers in Amsterdam.

Marleen Sleeuwits (1980) is vooral geïnteresseerd in het illusoire karakter van afgebeelde ruimtes. Ze verdraait de waarneembare werkelijkheid, speelt met schaal en creëert optische illusies. Vaak licht ze vervreemdende elementen van ogenschijnlijk nietszeggende plekken uit. Ze voegt extra lagen toe of pelt de ruimte af om te ontdekken wat zich achter een muur of plafond bevindt. Zo hergebruikt ze eigenschappen die een plek van zichzelf heeft. Dit doet ze ook door bepaalde elementen te fotograferen en vervolgens weer in de ruimte te verwerken. Sleeuwits tast de grenzen af tussen twee- en driedimensionaliteit. Waar een ruimtelijke installatie een zekere platheid krijgt, neemt het platte vlak van de foto steeds meer vorm aan. Het draait allemaal om de vertaling van ruimte naar foto en vice versa.

Marleen Sleeuwits studeerde aan de Koninklijk Academie voor Beeldende Kunsten in Den Haag en behaalde haar master aan AKV | St. Joost in Breda.

Femke Dekkers (1980) zoekt in haar werk het spanningsveld op tussen statische architectuur en de illusie van het schilderachtige perspectief. Met de fotocamera bepaalt ze een perspectief om vervolgens de driedimensionale omgeving, gekaderd door de lens, als een canvas te gebruiken: een leeg vlak waarbinnen nieuwe ruimtelijke ordeningen kunnen ontstaan. Soms lost de fysieke ruimte op in lijnen, vlakken en patronen, soms is de ruimte terloops te zien als werkruimte met een rol tape of gruis van pastelkrijt op de grond. Zulke getuigen van het maakproces introduceren ook een tijdsverloop; de foto wordt een neerslag van de handelingen in de ruimte. In feite is die ruimte een toneel, een podium, waar steeds nieuwe beelden kunnen ontstaan (en waar falen feitelijk niet bestaat).

Femke Dekkers studeerde aan AKV| St. Joost in Den Bosch.

Willem van den Hoed (1965) baseert zijn werken op bestaande ruimten. Gedurende enkele dagen op locatie worden vele honderden telezoomdetails verzameld en met deze fragmenten van licht en tijd worden later in de studio de werken opgebouwd. Dit resulteert in haarscherpe beelden met oog voor het kleinste detail. In zijn werk ontbreekt de mens, maar details verraden menselijke aanwezigheid. In zijn meest recente werk maakt Van den Hoed nieuwe ruimtelijke illusies op basis van bestaand fotografisch materiaal. Herinneringen aan steden worden door hem verwerkt in bijna kubistische sneeuwlandschappen. De contouren van de stad zijn nog aanwezig, maar het worden tegelijkertijd surrealistische lege buitenruimtes, waarin iedere vorm van menselijke activiteit ontbreekt.

Willem van den Hoed studeerde Bouwkunde aan de Technische Universiteit in Delft. In 1998 startte hij zijn eigen architectenbureau, maar in 2003 verruilde hij de toegepaste beroepspraktijk van de architect voor de autonomie van het kunstenaarschap.

Menno de Nooijer (1967) maakte de stop-motion film Ruimte (2 minuten) in 1989 in zijn academietijd in Tilburg. Heel bewust koos hij ervoor om animatiefilms te gaan maken, om het hele beeld te kunnen manipuleren. De drang om zich af te sluiten van de buitenwereld en alles zelf in de hand te hebben moet wel afgewisseld worden met contact met anderen, liefst met inspirerende gelijkgestemden. Op zoek naar de magie van het medium met als doel zichzelf maar vooral anderen te laten verbazen.

Menno de Nooijer studeerde aan de Academie voor Beeldende Kunst in Tilburg, gevolgd door de Cranbrook Academy of Art in Bloomfield Hills in de VS. Van jongs af aan speelde Menno mee in de films van zijn vader Paul de Nooijer (1943). Sinds 1989 bedenken Paul en Menno samen de creaties. Zij zijn multimedia kunstenaars die zich bedienen van fotografie, film, installatie, performance en muziek. Vaak spelen zij zelf de hoofdrol in hun licht absurdistische werk.