In 1998 interviewde Rik Suermondt Harry Pennings in het kader van het 20-jarig bestaan van Galerie Pennings. De tekst geeft een goed beeld van wat Harry beoogde. Een mooi tijdsbeeld. Vandaar een reprise.
Het interview verscheen in De Fotograaf (nr. 4) 1998, pp. 19-21
Galerie Pennings: 20 jaar op de huid van de fotografie (deel 2)
(voor deel 1 zie blog #9)
Kun je me vertellen wat voor soort publiek er in 1979 naar de galerie kwam, en hoe dat nu is?
"Het was in de begintijd heel onduidelijk om daar een profiel in te ontdekken. Het publiek bestond vooral uit de bezoekers van de designwinkel. Mensen die een Le Corbusier stoel kopen hebben over het algemeen een brede culturele interesse. En dat vermengde zich dan met een publiek uit de fotoclubs en in beperktere mate uit de beeldende kunst. Nu zijn het in de eerste plaats mensen die vanuit de beeldende kunst geïnteresseerd zijn in fotografie. Dat zit trouwens in een enorme stroomversnelling."
"lk heb zelfs het idee, wanneer ik bijvoorbeeld naar de laatste Documenta in Kassel kijk waar curator Catherine David de fotografie op een autonome manier heeft geïntegreerd in architectuur, literatuur, film en beeldende kunst, dat daarmee toch bij de musea zo langzamerhand de ogen open gaan. Zelfs in Nederland. Daar werd altijd geroepen dat men wel fotografie wilde laten zien, maar dan alleen gedacht vanuit de beeldende kunst en zonder het fotografie circuit op te zoeken. Dat vind ik grote onzin. Want als zij geen research doen in het fotografie circuit, zullen zij nooit de mensen ontmoeten die vanuit het medium zelf werken. En ik vind het interessant om dat nu vanuit mijn galerie een beetje open te breken, en aan die musea te laten zien dat fotografie een discipline is met een eigen geschiedenis en een eigen theorievorming. Het is ook hoog nodig want binnen de Nederlandse musea blijft men altijd vasthouden aan dezelfde namen: Bernd en Hilla Becher, John Baldesarri, Richard Long en Hamish Fulton: stuk voor stuk mensen die vanuit de beeldende kunst fotografie bedrijven. Ook Thomas Ruff, Thomas Struth en Andreas Gurski -de leerlingen van de Bechers- worden massaal getoond; van het Stedelijk Museum in Amsterdam tot het Van Abbe Museum in Eindhoven. Alsof er niets anders gebeurt!”
Foto Manifestatie Eindhoven
Als bestuurslid is Harry Pennings nauw betrokken bij de organisatie van de Foto Manifestatie Eindhoven, die dit voorjaar voor de derde maal werd gehouden met als thema 'Een wereld verbeeld'.
Waarin onderscheidt Eindhoven zich van alle andere festivals in Nederland en Europa?
"Onze doelstelling is om de vier jaar een tentoonstelling te organiseren, maar dat werd wat lang, zodat we in de tussenliggende periode nu een interim manifestatie houden, die wat kleinschaliger is. Dus het ritme is twee jaar, vier jaar en weer twee jaar. Maar het antwoord op je vraag is nog niet helemaal duidelijk. Er zijn al zoveel festivals die hetzelfde doen. Ze overlappen elkaar fors. En je moet natuurlijk de eer gunnen aan de 'Rencontres de la Photographie' in Arles, het eerste fotofestival dat 27 jaar geleden is gestart, en dat een hele duidelijke lijn heeft uitgezet, waaraan ze uiteindelijk ook bijna ten onder zijn gegaan. Sinds drie jaar zijn ze in Arles een nieuwe identiteit aan het ontwikkelen, en met succes.” (zie blog #1)
“De grootste verandering is dat er per aflevering nu een andere artistiek directeur wordt aangesteld, waardoor de keuze veel explicieter is en meer eenheid vertoont. In 1997 was dat de Catalaanse kunstenaar/fotograaf Juan Foncuberta, die heel erg op zoek ging naar de grenzen van de fotografie als beeldend medium. Zijn signatuur was heel anders dan die van Christian Caujolle, voormalig fotoredacteur van de Franse krant 'Libération', die in het jaar daarvoor vooral documentaire fotografie liet zien. Ondanks dat ik nu niet zo bezig ben met documentaire fotografie, moet ik zeggen dat Caujolle zoveel interessants boven water heeft weten te halen, dat ik het een van de meest geslaagd manifestaties vind van de afgelopen 25 jaar.”
“Maar terugkomend op de vraag hoe je een eigen identiteit kunt ontwikkelen, dan is dat heel moeilijk. Foto Manifestatie Eindhoven staat nog in de kinderschoenen. lk denk dat onze identiteit mede gestalte zou kunnen krijgen door het feit dat de amateur fotografie zo nadrukkelijk aanwezig is in Brabant, en met name in de regio Eindhoven. Er is nergens zo'n grote dichtheid aan fotoclubs. Toch is het nog moeizaam om het amateur gebeuren op een passende manier te combineren met de professionele en de autonome fotografie. Ook kom je er niet onderuit om een publiekstrekker in huis te halen. Bij onze eerste manifestatie was dat de retrospectieve tentoonstelling van Don McCullin. Maar toch denk ik dat er in de amateur fotografie een profiel ligt waarmee Eindhoven zich kan gaan onderscheiden van de andere festivals in Nederland en België."
Je vertelde dat je in het verleden vaak naar fotofestivals in Arles, Parijs en Houston bent geweest om je te oriënteren. Heb je nog tips voor Nederlandse fotografen, die zich met vrij werk willen profileren? Welke festivals kunnen zij het beste bezoeken?
"In Naarden was er vorig jaar een discussie over hoe je in het buitenland bekendheid kunt krijgen. Er bestond nogal wat ongenoegen over de constatering dat - anders dan de 'oudere jongeren', zoals Lydia Schouten en Diana Blok - deze nieuwe generatie van jongens en meisjes veel te weinig doet aan hun promotie. lk denk dat daar ook een manco ligt bij de academies. Er wordt daar te weinig vorm gegeven aan de ontwikkeling van hoe zij hun foto's moeten verkopen; het communiceren, niet alleen met hun werk, maar ook met hun doelgroepen. En daarom moeten ze naar die festivals toe. En dan zul je daar moeten proberen om je te laten introduceren, en ook dat vraagt om communicatieve vaardigheden. Maar als ik op de 'Rencontres' in Arles een fotograaf ontmoet wiens werk ik waardeer, dan zal ik zeker proberen om hem of haar in contact te brengen met mensen die ik voor hem of haar belangrijk vindt. En bij een introductie is het altijd nuttig wanneer een ander dat voor jou doet in plaats van dat je zelf op de bewuste persoon moet afstappen.”
“Voor autonome fotografie is Arles nog steeds het belangrijkste festival. Cahors is ook aan te bevelen, maar ik weet niet of dat wordt gecontinueerd. Het is minder bekend, maar heeft veel directe relaties met de autonome fotografie. Het is altijd in juni, en wordt gesponsord door Cartier. Verder is 'Fotofeis' in Schotland een interessant festival, dat tegelijkertijd in Edinburgh, Glasgow en Sheffield plaatsvindt, en waar honderdduizenden mensen op af komen. Dat is trouwens een goede manier; die samenwerking van drie steden in Schotland en Noord-Engeland. Ikzelf zou in de toekomst graag iets dergelijks willen ontwikkelen; een supra-nationaal fotofestival waaraan Antwerpen, Breda, Hasselt en Maastricht met hun kunstacademies meedoen, samen met Eindhoven. Er is namelijk zoveel artistiek talent in de Zuidelijke Nederlanden; dat is minstens gelijkwaardig aan wat er boven de rivieren gebeurt."
Portfolio
Tenslotte laat Harry Pennings me twee prachtige portfolio's zien van Elspeth Diederix en Viviane Sassen, die begin dit jaar in zijn galerie exposeerden. De portfolio's zijn in mappen gebonden, en bevatten enkele afdrukken van het getoonde werk aangevuld met een korte karakterisering op losse tekstvellen. Er zijn inmiddels 28 edities verschenen. De oplage varieert tussen de 12 en 25, en ze kosten f 400,- per stuk. (400 gulden. Zie ook blog #3)
Hoe kwam je op het idee om deze portfolio's samen te stellen?
"lk wilde de mogelijkheid bieden om fotografie voor een betaalbare prijs te verkopen, omdat een groot deel van mijn publiek het hoe dan ook duur bleef vinden. Om de prijs te kunnen verlagen moest ik het een goed marketing concept meegeven. En toen ontstond het idee om een soort bonbondoos te maken: een kostbaar ogend, waardevol object waarin enkele foto's van de exposant zitten en een beschouwende tekst, waardoor de koper iets gemakkelijker toegang krijgt tot de denkwereld van de kunstenaar en/of fotograaf. Het idee van een continue reeks in een standaardmap werkt trouwens heel goed. Sommige verzamelaars willen namelijk de verzameling graag compleet hebben."
Het drempel verlagende concept van de galerie komt eveneens terug in het idee van Harry Pennings om samen met iedere exposant een jonge collega te selecteren, die tegelijkertijd debuteert in het trappenhuis. Overigens gelden ook voor deze debutant dezelfde hoge kwaliteitseisen.
Het mag duidelijk zijn; twintig jaar ervaring wordt ten volle aangewend om galerie Pennings nog meer uitstraling te geven als belangwekkend centrum voor artistieke fotografie.
Comments