Aan het woord: Jo Brunenberg en Ton Huijbers
De expositie ‘Pierre Segers. Op zoek naar de verloren tijd’ is de aanleiding voor het organiseren van een discussiemiddag over de nalatenschap van fotografen.
Na het overlijden van Pierre Segers (1935-2016) bekommerde zijn vriendengroep zich over zijn foto’s.
“Bij leven had Pierre Segers al aangegeven dat na zijn overlijden zijn foto’s naar mij zouden gaan”, vertelt Jo Brunenberg. “Dat was echter alleen mondeling afgesproken. Gelukkig had Pierre zelf wel een selectie gemaakt van wat hij als zijn beste werk beschouwde. Alles wat in passe-partouts zat, was in feite al door hem geselecteerd. Ton Huibers en ik hebben een expositie gemaakt, een boek en een film. Het foto-archief van Pierre Segers wordt na afloop van de expositie bij Pennings Foundation ondergebracht bij Gemeentemuseum Weert”.
Voor de expositie schreven Jo Brunenberg en Ton Huijbers deze tekst:
Tot voor kort was deze fotograaf niet op internet te vinden, net zo min als in overzichten van de Nederlandse fotografie. Alleen in enkele publicaties uit de zeventiger jaren kon je zijn werk nog tegenkomen. Hij groeide op in een klein Limburgs grensdorp waar hij verder zijn hele leven bleef wonen. In deze besloten gemeenschap kwamen zijn dorpsgenoten meestal niet veel verder van huis dan familiebezoeken in de naaste omgeving, maar dat gold niet voor de fotograaf Pierre Segers. Hij had een kleine, maar hechte groep ‘fotografie-vrienden’ om zich heen en die vergezelden hem, in wisselende samenstelling, op zijn talloze foto-reizen.
Zijn belangrijkste werk maakte hij in de jaren zeventig en tachtig, tijden van grote tegenstellingen in Europa. Enerzijds het Europa met het communisme en dictaturen en anderzijds het Europa waar in landen als Nederland en Frankrijk de seksuele revolutie, de ontkerkelijking, de democratisering en vrouwenemancipatie voor grote veranderingen zorgden.
Begin zeventiger jaren trok Pierre Segers met zijn ‘deux chevaux’ vaak door Roemenië, achter het ‘IJzeren Gordijn’, om daar dorpelingen, landbewerkers en zigeuners te fotograferen. Het was nog voor de tijd dat dictator Ceauşescu achtduizend dorpen met de grond gelijk wilde maken.
In afgelegen gebieden in Frankrijk fotografeerde Pierre Segers mensen in slaperige dorpjes evenals in Spanje waar dictator Franco met harde hand regeerde en waar de fotograaf achter gesloten deuren werd toevertrouwd welke aversie men had tegen ‘El generalísimo’ en tegen de katholieke kerk.
De seksuele revolutie, met onder meer het grensverleggende, expliciet erotische werk van een fotograaf als Robert Mapplethorpe, zette ook Pierre Segers aan tot vrijmoedige foto’s van mannelijk naakt, deels op het in die tijd zo populaire en bijzondere Polaroid SX70 materiaal.
De fotografische erfenis die Pierre Segers achterliet is te bijzonder om in de vergetelheid te laten verdwijnen. Daarom is er nu een expositie met vintage afdrukken en een boek van zijn werk dat recht doet aan zijn fotografische nalatenschap. Als hommage aan hem is er door de twee bevriende fotografen bovendien een korte film (15 min.) gemaakt die getoond wordt in de expositie. Op een beeldscherm worden ‘Fotografische reisnotities gemaakt door reisgenoten van Pierre Segers’ (Ton Huijbers, Jo Brunenberg, Pieter Heijnen en Theo Derksen) eveneens in de expositie getoond.
(In juni 2003 bezochten Pierre Segers en Ton Huijbers samen met Harry en Françoise Pennings het fotofestival van Lannion in Frankrijk. Zie blog #4)
Maar niet iedere fotograaf treft zo’n toegewijde vriendenkring. Daarom organiseert Pennings Foundation zaterdag 23 november een discussiemiddag over de nalatenschap van fotografen.
Het doel van deze middag is:
Maak als fotograaf bespreekbaar wat er met je foto-archief moet gebeuren als jij er niet meer bent. Maak als fotograaf zelf al een selectie; zadel je nabestaanden daar niet mee op.
Wie wordt verantwoordelijk voor jouw archief? Zoek, indien gewenst en indien mogelijk, contact met archieven waar (een selectie van) jouw foto’s bewaard kunnen worden. Welke mogelijkheden zijn er eigenlijk?
In 2015 organiseerde Bas Veldhuizen van bkkc (nu: kunstloc) een symposium over de nalatenschap van kunstenaars. Zie de links onderaan dit blog. Pennings Foundation richt zich met de discussiemiddag specifiek op fotografen. Bas Veldhuizen is een van de aanwezigen.
Het programma van 23 november ziet er als volgt uit:
Als sprekers zijn uitgenodigd:
• Jo Brunenberg en Ton Huijbers – de vrienden van Pierre Segers
Om het foto-archief van Pierre Segers te bewaren hebben zij diverse initiatieven ondernomen: een expositie, een boek, een film. Het foto-archief wordt ondergebracht bij het Gemeentemuseum Weert.
• Emy Thorissen – de Brabant-Collectie van Tilburg University
De Brabant-Collectie beheert foto-archieven van een aantal fotografen die in Brabant hebben gewoond en gewerkt. Welke foto-archieven heeft de Brabant-Collectie al in beheer en hoe gaat de selectie in zijn werk? Wat het Nederlands Fotomuseum op landelijk niveau doet, doet de Brabant-Collectie op provinciaal niveau.
• Peter van den Doel en Eduard de Kam - Stichting 1000 foto’s
1000 foto’s is een digitaal archief waar beroepsfotografen foto’s kunnen plaatsen, tot een maximum van 1000 foto’s. Hoe gaat de selectie in zijn werk?
Daarnaast worden geïnterviewd:
• Tjabine Guntlisbergen
Zij spande zich in om het foto-archief van haar vader, Harry Guntlisbergen, aan de vergetelheid te ontrukken. Het foto-archief is onlangs overgedragen aan de Brabant-Collectie.
• Fotograaf Piet den Blanken
Decennialang maakte hij foto’s in opdracht van de Brabant Pers. Daarnaast maakte hij talloze reizen om sociaal-maatschappelijke misstanden vast te leggen. Hij maakt momenteel een selectie van zijn archief dat op termijn wordt ondergebracht bij de Brabant-Collectie.
De expositie ‘Pierre Segers | Op zoek naar de verloren tijd’ is nog t/m 7 december 2019 te zien bij Pennings Foundation.
De discussiemiddag over de nalatenschap van fotografen wordt georganiseerd op zaterdagmiddag 23 november 2019 van 14 tot 16 uur. De toegang is gratis. Wel graag even aanmelden:
Lees ook over het symposium dat bkkc in 2015 organiseerde over de nalatenschap van kunstenaars:
Lees hier het verslag van genoemd symposium:
In het volgende blog: verslag van de discussiemiddag over de nalatenschap van fotografen.
Comments