Aan het woord: Fieke van Berkom
Fieke van Berkom benut haar presentatie op de Talent Wall voor een actie. Met de verkoop van haar werk financiert Van Berkom nieuwe projecten, waarmee ze zich richt op ‘bewustwording met betrekking tot ons gebruik van de aarde en haar wateren’. Inmiddels is ze volop aan het werk in Mexico, waarvan ze in dit blog verslag doet.
Wat eraan vooraf ging:
Fieke van Berkom (1982) studeerde in 2007 af aan AKV | St. Joost in Breda. Sindsdien gaat ze regelmatig op reis voor zelf geïnitieerde projecten die ze zonder subsidie uitvoert. Vaak gaan haar projecten over ‘alternatieve systemen’. Zo bezocht ze een gevangeniskolonie, Iwahig, in de Filipijnen die alleen op natuurlijke wijze is begrensd door bergen en een rivier. Gek genoeg is er niemand die ontsnapt en ook is er geen geweld. Het is een vreedzame, zelfvoorzienende gemeenschap waar gevangenen met hun familie mogen wonen om verscheurdheid in gezinnen tegen te gaan. Ook bezocht ze de grootste gevangenis van Mexico City waar yogalessen worden aangeboden aan de mannen.
In Detroit onderzocht ze de sociale gevolgen van de kredietcrisis. Met haar camera documenteerde ze er door de bevolking ontwikkelde initiatieven zoals een omvangrijke voedselbank, volkstuinen en een recycle centrum. Tijdens de expositie Preview bij Pennings Foundation in 2018 maakte ze een installatie van deze serie.
Mexico:
Op dit moment verblijft ze in Yucatan (in de buurt van de stad Mérida) in Mexico waar ze een tijdje meewerkt in een zelfvoorzienende gemeenschap. De gemeenschap wordt gerund door jonge Mexicanen die kiezen voor een levensstijl in samenhang met de natuur. Er is een moes- en kruidentuin en er worden huisjes gebouwd van natuurlijke materialen. “Een kleine groep mensen leeft en werkt hier volgens de principes van permacultuur. Ze zijn hier vijf jaar geleden mee begonnen en ontvangen regelmatig vrijwilligers uit de hele wereld. Het project heet Alma de Tierra, wat ‘ziel van de aarde’ betekent."
"Er wordt groente, fruit en kruiden gekweekt en geoogst en daarmee wordt van alles gemaakt, zoals bier, frisdrank, tortilla's. Ook zijn ze bedreven in fermenteren, zoals voor het maken van zuurkool en salsa-sauzen. Er wordt veel gerecycled, want dat behoort tot de principes van permacultuur. Permacultuur is duurzame landbouw met een 0 % waste policy. Plastic verpakkingen zijn niet welkom op het terrein. Het blijkt moeilijk om dat helemaal uit te bannen, maar het gaat natuurlijk ook om een bewustwordingsproces over ons gebruik van materialen.”
foto's Fieke van Berkom
Ook is Fieke van plan om, eveneens in Mexico, mee te werken aan het herstellen van Chinampa's, drijvende tuinen in een meer in Mexico City. Dit systeem van drijvende tuinen is reeds door de Azteken ontwikkeld en blijkt nog steeds een succesvolle landbouwmethode. Ideaal voor gebieden waar zowel grond als water schaars is. De tuinen zijn echter ernstig aangetast door vervuiling en verwaarlozing.
Fieke van Berkom is niet iemand die snel even ergens een fotoreportage over maakt. Juist door wekenlang mee te werken als vrijwilliger leert ze de organisaties van binnenuit kennen. En die betrokkenheid, het persoonlijke contact en de vertrouwdheid met mensen, zie je terug in haar foto’s.
Voor de Talent Wall maakte ze een selectie uit een aantal projecten. Maar naast dit documentaire werk toont ze met humoristische beelden een andere kant van haar kunstenaarschap. Zo maakte ze een serie bomen. Maar zijn het eigenlijk wel bomen? Eén blijkt een zendmast… In objecten en in architectuur ontdekte ze gezichten. En het beeld van de kromlopende man op een muur blijkt een plasje van een hond. Je moet het maar zien.
Het werk van Fieke van Berkom is nog te zien t/m 22 maart 2020.
Benieuwd naar haar andere werk?
Neem een kijkje op http://fiekevanberkom.nl/
Comments