Aan het woord: Noortje Haegens
Meestal moeten kunstenaars veel moeite doen om ontdekt te worden door een galeriehouder. Noortje Haegens (1985) niet. Zij werd al vroeg in haar carrière benaderd door Petra Cardinaal van Galerie Pennings. Iemand van de Rotary, waar Petra lid van was, had het werk van Noortje Haegens gezien en vroeg Petra eens naar het werk te kijken. Na het zien van de website van Noortje heeft Petra haar gebeld met het verzoek naar de galerie te komen om haar werk te laten zien en te vertellen wat haar bezighoudt. Voor het Rotary-lid mocht Noortje een werk in opdracht maken.
Even later, van medio december 2013 tot medio februari 2014, had Noortje een werkperiode in het atelier van Kloosterhotel ZIN in Vught, bij de fraters. Contactpersoon voor de residence was Wim Verschuren, een van de fraters.
“Deze werkperiode heeft veel voor mij betekend. Drie maanden bij de fraters. Ik ben daar volledig ingedoken en heb ook meegedaan aan meditaties. Dat heeft een nieuwe dimensie aan mijn werk toegevoegd. Ontmoeting, echt contact maken, stond centraal. Voor de frater is dat barmhartigheid, voor mij is dat onder andere ook de ontmoeting met de natuur.”
Noortje Haegens maakt wandelingen in de natuur. Het gaat haar niet zo zeer om de actie maar om de functie van het wandelen. In onze rusteloze tijd waarin het hele leven versneld is, is het voortbewegen te voet een tegenbeweging.
“Tijdens het lopen ondervind ik een vertraging van mijn waarneming, waarbij ik terugkeer naar de kracht van de stilte. De beleving van het landschap is van wezenlijk belang in mijn werk. Ik maak gebruik van het medium film dat me de mogelijkheid geeft om te spelen met de werkelijkheid en ik poog die een vertaling te laten zijn van mijn persoonlijke beleving. Om de poëzie van natuur en landschap zo concreet mogelijk te kunnen ervaren, zijn rust, stilte en aandacht nodig”.
Petra Cardinaal en medewerker Irma van Bommel hebben de eindpresentatie van Noortje in ZIN bezocht en waren onder de indruk, vooral van de video-installatie Heen en Weer. De opname is gemaakt boven een ven in de Moerputten bij Vught. Je ziet Noortje op een schommel, maar je ziet niet waaraan de schommel hangt. Noortje onthult het raadsel: de schommel hing aan een oude, in onbruik geraakte spoorlijn over het ven. Het bijzondere aan deze installatie is de rustgevende werking, het meditatieve karakter. Van het filmpje is een loop gemaakt, waardoor de schommelende beweging eeuwig doorgaat, als een perpetuum mobile. Noortje gebruikt in haar werk vaak zichzelf als model, omdat ze haar eigen natuurbeleving wil tonen.
Petra en Irma waren zo enthousiast dat Noortje een solo-expositie aangeboden kreeg bij Galerie Pennings. Wat bijna nooit voorkomt: er zat ruimte in de planning. De expositie kon meteen na ZIN worden gerealiseerd. De video Heen en Weer werd midden in de ruimte op een screen geprojecteerd, zodat het aan weerszijden zichtbaar was. Muziek, monotoon geluid in een vaste cadans (door Noortje zelf samengesteld) maakte wezenlijk deel uit van de installatie. Beeld en geluid samen zorgden voor een sfeer van Zen. Bezoekers bleven soms wel een uur zitten, om geheel onthaast het pand weer te verlaten. Naast diverse video’s (in een loop) waren er ook foto’s te zien.
jump!
Petra was, samen met drie andere galeriehouders in Brabant, van 2014 tot en met 2016 betrokken bij het talentontwikkelingstraject jump!, een initiatief van bkkc. Noortje werd door Petra gevraagd om aan dit traject deel te nemen. (zie blog 19).
“Het was een groepsgebeuren, dat was nieuw. Maar het was ook zoeken. Wat hebben we als makers nodig? Met een groep samen sparren, samen exposities maken. En daar gefocust en intensief mee bezig zijn, zodat je ook echt kunt jumpen.”
Tentoonstellingen van jump! in het Van Abbemuseum (foto's Marcel de Buck) en tijdens Art The Hague (foto Noortje Haegens), 2016
Wat heeft het haar gebracht?
“Op technisch gebied ben ik verder gekomen. Voor de presentatie van mijn videokunst ben ik een ‘plug in and play’ systeem gaan gebruiken. De fotografische reeks ‘observation in glass globe', is ook in die periode ontstaan. Een ruimtelijke vorm in mijn fotografische beelden. Wanneer je langs de werken loopt krijgt het door de lenswerking van het bolle glas een beweging in het beeld. Inhoudelijk ben ik ook verder gekomen. De artist in residence OBRAS, in Portugal, heeft hier een grote rol in gespeeld. Op het gebied van ondernemerschap heb ik veel geleerd.”
Ze heeft nog met een aantal makers contact. “Het is mooi te zien hoe iedereen een ontwikkeling heeft doorgemaakt. Dat komt door jump! Bijzonder was de samenwerking tussen de verschillende galeriehouders en de deelname aan beurzen.”
Petra nam werk van Noortje mee naar een aantal beurzen en de exposities van Appèl (waar een aantal galeries aan meededen). Ook waren er presentaties van jump! op diverse locaties, zoals op Art The Hague.
Hoogtepunt was de deelname aan Art Rotterdam in februari 2015: “Dat was een fantastische presentatie. Daar zijn mooie dingen uit voortgekomen, zoals de expositie in de Tuingalerij in Het Noordbrabants Museum en een opdracht voor de Dela. Alles hangt met elkaar samen.” Ook was ze in deze periode genomineerd voor de kunstprijs van het Academische Genootschap in Eindhoven.
Toen volgde in 2017 de solo-expositie In Flow.
Petra: “Hans Biezen werd 70 en hij kreeg een grote solo-expositie bij Galerie Pennings. Maar de ruimte van de galerie was te klein. Het pand op Geldropseweg 63 stond leeg na faillissement van een meubelzaak (de opvolger van de meubelzaak van Harry Pennings). De expositie is toen daar door Hans Biezen ingericht. In de naastgelegen ‘videoruimte’ kreeg Noortje een solo, In Flow.” Daar was nieuw werk te zien, onder andere gemaakt tijdens een werkperiode bij OBRAS in Portugal (als onderdeel van het talentontwikkelingstraject jump!). Tijdens deze solo gaf ze een lezing.
Petra: “Na deze exposities heb ik besloten de galerie permanent naar dit pand te verhuizen.” April 2018 heropende Galerie Pennings met de expo PREVIEW, waar ook Noortje aan deelnam en waar ze onder andere een videowerk gemaakt in Portugal toonde. De transitie naar Pennings Foundation werd in gang gezet en een jaar later was de stichting een feit. (zie blog 16 en 17)
Noortje Haegens (Eindhoven 1985) volgde haar opleiding aan SintLucas (vormgeving en communicatie) in Boxtel en AKV|St. Joost (beeldende kunst, videokunst) in Breda. Ze woont en werkt in Breda.
Later dit jaar staat bij Pennings Foundation de expositie ‘landschappen’ gepland, waar het werk van Noortje ook te zien zal zijn.
Petra Cardinaal geeft nu als coördinator leiding aan de tweede editie van jump! Pennings is daar nu niet meer als galerie bij betrokken. Werk van de deelnemers van jump! zal te zien zijn op de KunstRAI in Amsterdam en later in Museum Jan Cunen in Oss.
Interview door Joep Eijkens (2014):
http://www.cubra.nl/specialebijdragen/BrabantCultureel/BC_BL_201402/Noortje-Haegens_Joep-Eijkens.htm
Interview door Anneke van Wolfswinkel (2018):
Comments