Subway Art

Fotografie:      Martha Cooper, Henry Chalfant

Tekst:               idem

Vormgeving:   idem

2016 (herdruk 2022)

Boek van de maand september 2024

Op de cover is een foto te zien van een jongeman in actie met een spuitbus. Daaroverheen staan de titel van het boek en de namen van de twee fotografen, Martha Cooper en Henry Chalfant, en van de uitgever, Thames & Hudson. Het is een heruitgave in paperback van de originele uitgave uit 1984, met toevoeging van 70 extra foto’s, wat het totaal op 152 foto’s brengt.

De achterkant bevat de nodige informatie (in Engels). “In 1984 zorgde het baanbrekende boek Subway Art voor verspreiding van graffiti over de hele wereld. 30 jaar later is de bijbel van de street-artbeweging terug en beter dan ooit!”

Vergeleken bij de uitgave van 1984 bevat het boek nieuwe inleidende teksten van de fotografen die een beeld schetsen van hoe ze, los van elkaar, in de jaren ’70 en ’80 met graffiti in New York City in aanraking kwamen en hoe ze werden opgenomen in de community. In een nawoord blikken beide fotografen terug op hoe graffiti zich, onverwacht, over de wereld verspreidde.

De foto’s zijn aflopend geplaatst.  We zien langgerekte opnamen van beschilderde treinstellen, soms wel twee of drie opnamen boven elkaar. In het midden bevindt zich zelfs een uitklapbaar beeld, zodat we een idee krijgen van de lengte van de beschilderde treinstellen. Deze foto’s worden afgewisseld met foto’s van de graffitiscene, veelal beelden van graffitikunstenaars. De foto’s van de treinstellen blijken van Henry Chalfant, de foto’s van de graffitiscene van Martha Cooper.

Martha Cooper werkte als fotograaf voor de New York Post en via een reportage over spelende kinderen op straat kwam ze in contact met ‘graffitischrijvers’. Ze had een achtergrond als antropoloog en interesseerde zich voor de graffiti-cultuur en later ook voor de hiphop cultuur. Van de schrijvers hoorde ze dat er nog een fotograaf rondliep, beeldend kunstenaar Henry Chalfant, die zich richtte op de werken zelf, de ‘pieces’.

In een tijd van conceptuele kunst en minimal art werd Chalfant geraakt door de expressie van de graffiti art. Hij vond een locatie, een bovengronds station van de subway, zonder ‘storende’ gebouwen op de achtergrond. Daar stond hij op de uitkijk en maakte, als de trein het station binnenliep, meerdere foto’s door zichzelf snel te verplaatsen. Na de uitvinding van de motor drive werd werken makkelijker, omdat hij snel achter elkaar foto’s kon maken van een optrekkende trein. In zijn studio monteerde hij die verschillende opnamen aan elkaar.

Cooper en Chalfant kregen tips van schrijvers over nieuwe pieces, in ruil voor de foto’s. Omdat treinstellen steeds sneller werden schoon gemaakt, werd het vastleggen met de camera steeds belangrijker.

Cooper en Chalfant besloten samen een boek uit te brengen. Samen werkten ze aan een dummy, vonden uiteindelijk een uitgever en in 1984 werd Subway Art uitgebracht.

Eind jaren ’80 werd de beweging van de subway art door de autoriteiten ‘met succes’ bestreden en leek de graffiti kunstvorm te verdwijnen. Maar door reizende graffiti-kunstenaars en verkoop van het boek werd deze vorm van expressie wereldwijd verspreid. Veel schrijvers komen later terecht in de wereld van (grafisch) ontwerp of beeldende of performance kunst.

Het boek Subway Art bevindt zich in de bibliotheek van Pennings Foundation en is tijdens de tentoonstelling With One Eye Open te koop in de PF Shop.